Ένας 19χρονος μετέτρεψε ένα άρωμα σε φάρμακο για τον Έμπολα
Το galidesivir, φάρμακο κατά RNA ιών, έγινε πιο προσιτό χάρη στη νέα μέθοδο παραγωγής ενός 19χρονου Σλοβάκου.
Ο Adam Kovalčík, τελειόφοιτος λυκείου στη Σλοβακία, μετέτρεψε μια αρωματική αλκοόλη που παράγεται από κορμούς και φλοιούς καλαμποκιού σε galidesivir, ένα αντιιικό φάρμακο που δρα κατά των RNA ιών όπως ο Ζίκα και ο Έμπολα. Με αυτή τη μέθοδο, όπως λέει ο ίδιος, «θα σωθούν δεκάδες χιλιάδες ζωές». Πρόσφατα, μάλιστα, κέρδισε το βραβείο George D. Yancopoulos Innovator Award στο Διαγωνισμό Επιστήμης και Μηχανικής Regeneration International 2025 (ISEF) με έπαθλο 100.000 δολαρίων.
Πώς λειτουργεί το galidesivir
Όπως διαβάζουμε στο Popular Mechanics, η θεραπεία αυτή δεν είναι μόνο πιο οικονομική αλλά και πιο αποτελεσματική. Το galidesivir είναι συνθετική εκδοχή της αδενοσίνης, ενός από τα συστατικά του DNA επίσης λειτουργεί ως αναστολέας του ενζύμου που συνθέτει RNA. Ετσι εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό των RNA ιών.
Αν και ακόμη δεν έχει εγκριθεί από τον FDA, εργαστηριακές και πειραματικές δοκιμές σε ζώα δείχνουν ότι το galidesivir αυξάνει την επιβίωση των ατόμων που έχουν προσβληθεί και έχει λίγες παρενέργειες. Γι’ αυτό εξετάζεται η χρήση του και για COVID-19. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το κόστος του συμβατικά παραγόμενου galidesivir είναι $75 ανά γραμμάριο, η μέθοδος του Kovalčík μειώνει το κόστος στα $12,50 ανά γραμμάριο.
Μια νέα λύση σε ένα παλιό πρόβλημα
Η υψηλή τιμή οφείλεται σε ένα επιπλέον βήμα παραγωγής για τη ισχυρότερη μορφή του φαρμάκου, (χρειάζεται να απομονωθεί η cis-OH εκδοχή, 20 φορές πιο ισχυρή από την trans-OH). Ο Kovalčík, με εμπειρία από την παρασκευή αρωμάτων, σκέφτηκε διαφορετικά. Αντί για ζάχαρη, όπως συνηθίζεται στις παραδοσιακές μεθόδους, χρησιμοποίησε αλκοόλ από καλαμπόκι, περιορίζοντας τα βήματα παραγωγής από 15 σε 10 και μειώνοντας το κόστος.
Η νέα μέθοδος δεν περιορίζεται στο galidesivir. Χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα, ο Kovalčík δημιούργησε νέα μόρια που λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, με ένα από αυτά (ADK-98) να φαίνεται ακόμα πιο αποτελεσματικό. Το αλκοόλ από καλαμπόκι θα αποτελέσει βάση για μελλοντικά φάρμακα.
Ο νεαρός χημικός σκοπεύει να συνεχίσει την έρευνά του σε συνεργασία με το Slovak University of Technology στην Μπρατισλάβα, βελτιώνοντας τη διαδικασία παραγωγής αυτών και άλλων πιθανών αντιικών φαρμάκων.
